شبیه سازی از دیدگاه کلامی و فقهی

سابقه و هدف: شبیه سازی یکی از دستاوردهای علوم تجربی در زمان معاصر است که پرسش های فراوان، چالش های جدّی و حساسیت های زیادی را برای صاحب نظران، حقوق دانان، علمای اخلاق و فقه به دنبال داشته و هر کدام از آنها در برابر آن، مواضع متفاوتی اتخاذ کرده اند. در این مطالعه، شبیه سازی از دیدگاه کلامی و فقهی مورد بررسی قرار می گیرد.مواد و روشها: در این مطالعه تتبع در متون دینی، کتاب و سنت و نیز آرا و اقوال فقها، پایه و اساس روش کار از نظر فقهی و کلامی در علم شبیه سازی است. در هر بحث فقهی، متون مربوط به آن، از جهت سند و دلالت مد نظر قرار می گیرد. یافته ها: شبیه سازی، دست کاری در نظام آفرینش نبوده و باعث ازبین رفتن تمایزات نمی شود. اینگونه افراد ازکرامت و شرافت انسانی برخوردار بوده و عوامل خانوادگی، محیطی و تعلیم و تربیت در ساختار شخصیّتی آنها موثر است. شبیه سازی عاملی برای تعطیل شدن ازدواج نمی باشد و در بسیاری از موارد احکام والدین بر آنها اطلاق دارد. ابهام در ارث هم قابل بر طرف شدن است. از مفاد بعضی از آیات، حکم وجوب تولید مثل از راه طبیعی و یا حرمت تولید مثل از راه شبیه سازی، استفاده نمی شود. نتیجه گیری: به نظر می رسد تا زمانی که دلیلی محکم و بدون خدشه ای برای ممنوعیت و حرمت شبیه سازی وجود نداشته باشد، نمی توان به قاطعیت بر حرمت شبیه سازی فتوا داد و بحث و بررسی بیشتری را می طلبد.